eLMA
Elma gülgiller (Rosaceae) familyasından kültürü yapılan bir meyve türü. Eski Türkçe'de "alma" diye bilinen adının, meyvenin rengi olan "al" (kırmızı)'dan geldiği bilinmektedir. Elmanın ilk olarak Kuzey Anadolu'da, Güney Kafkaslar 1, Rusya'nın güneybatısında kalan bölgeler ve Orta Asya (Kazakistan'nın doğusu) dolaylarında ortaya çıktığı sanılmaktadır.2 Tür, bütün dünyaya Orta Asya'dan yayılmıştır. Besin değeri çok yüksek olan bir meyvesi vardır. Tarih boyunca kültür çalışmalarıyla 1000 farklı elma çeşidi üretildiği tahmin edilmektedir.
Meyve çeşitleri içerisinde elma büyük bir yer tutmaktadır. Bu kadar önemli olan elmanın tarihsel gelişimine bakarsak:Elmanın anavatanının Güney Kafkaslar olduğu tarihi bilgiler arasındadır. Kültürü bu kadar eski olmasına rağmen çeşit kavramı ve çeşitlerin adlandırılması 13.yy’a dayanmaktadır. Anadolu’ya girişi ise haçlı seferleriyle olmuştur.
Günümüzde elma üretimini Dünya, Türkiye ve Isparta ilimiz açısından incelersek:Dünya’daki elma çeşitleri 6500 civarındadır, ülkemizde ise 460 dolaylarında olduğu bilinmektedir. Dünya’da elma yetiştiren ülkeler arasında Çin, ABD, Fransa’dan sonra 2.500.000 ton elma üretimiyle dördüncü sırada yer alan Türkiye Dünya’da %5 paya sahip durumdadır
İklim İstekleri
Elma ılıman, özellikle soğuk ılıman iklim bitkisidir. Akdeniz Bölgesinde 800 m.‘den yukarı yerlerde yetişir. Yüksek ışık yoğunluğu elmada çok iyi renk oluşumunu sağlar. Elma ağacı düşük sıcaklıkların olduğu sert kışlara dayanıklı olmasına rağmen , yüksek yaz sıcağından da hoşlanmaz. Çünkü yüksek sıcaklıkta da bitki gelişimi yavaşlar veya durur.
Elma kış dinlenmesine ihtiyaç duyan meyve türü olup, soğuklama gereksinimi diğer meyvelere göre uzundur.
Yeterli soğuklama olmadığında ise çiçeklerin bir kısmı ölür, geriye kalan çiçeklerin açılması hem daha geç, hem de düzensiz olur. Böylece geç açan çiçekler döllenme yetersizliği nedeni ile dökülür, ayrıca yaprak gözleri sürmez ve ağaç çıplak kalır..
Soğuğa dayanım, ilkbahar aylarına doğru azalır ve tomurcukların kabarma devresinde bitki soğuğa en duyarlı halini alır. Taç yaprak dökümünün hemen sonrasında, meyvelerin çok küçük olduğu dönem, elmada soğuğa en duyarlı olunan dönemdir.
Yeterli soğuklama olmadığında ise çiçeklerin bir kısmı ölür, geriye kalan çiçeklerin açılması hem daha geç, hem de düzensiz olur. Böylece geç açan çiçekler döllenme yetersizliği nedeni ile dökülür, ayrıca yaprak gözleri sürmez ve ağaç çıplak kalır.
TOPRAK İSTEKLERİ
Elma yetiştiriciliği için uygun topraklar; yeterli kireç ve humus bulunduran tınlı, tınlı kumlu ve kumlu tınlı geçirgen, nemli topraklardır. Çok kireçli topraklarda demir alımının engellenmesinden dolayı bitkide sarılık görülür. Elma için toprak derinliği 2 m veya daha fazla olan, hafif asit karakterli (pH=6.0-6.5) topraklar tercih edilir. Bahçe kurulacak alanın alt toprak yapısı, kök gelişimine izin vermeli ve köklerin gelişim göstereceği katmanın suyunun da uzaklaştırılmış olması gerekmektedir.